Grondig, veelzijdig en inspirerend. Zo komt diëtiste en leefstijlcoach Lisa Steltenpool over als je haar spreekt, naar haar luistert op haar YouTube-kanaal of haar boek Vegan Vibes leest. Veelbelovend dus dat zij één van de sprekers is tijdens de komende NLVegan Fair op 6 september in de Laurenskerk in Rotterdam.
Lisa heeft sinds 2016 haar eigen diëtistenpraktijk die sinds 2023 de naam Grow that Flow draagt. In haar praktijk ervaart zij dat veel mensen last hebben van vermoeidheid, gezondheidsklachten en overgewicht. Zij begeleidt hen naar een gezondere, plantaardige leefstijl en laat hen ervaren dat dit niet ingewikkeld of saai hoeft te zijn.
Lekkerste Vegetarische Kookboek
Zelf is Lisa (33 jaar) nu 23 jaar vegetarisch, waarvan 14 jaar vegan. De overstap naar plantaardige voeding maakte zij tijdens haar studie Voeding en Diëtetiek. Voor haar was die overstap heel logisch vanuit dierenwelzijn, klimaat en gezondheid. Maar in haar studie werd aan die eerste twee redenen geen aandacht besteed. Dus zocht ze de kennis daarover buiten school.
Toen uitgeverij Prometheus een auteur zocht voor een boek over veganisme dat verder ging dan alleen recepten, kreeg Lisa de kans dit samen met Veerle Vrindts en Pablo Moleman uit te werken. Het resultaat, De vegarevolutie, werd uitgeroepen tot het ‘Lekkerste Vegetarische Kookboek’ van 2014 en won een Vegan Award voor ‘Beste vegan kook- of lifestyleboek’. In 2017 volgde het boek Kickstart en in 2020 Vegan Vibes.
Luchtige benadering
Tijdens het schrijven van haar eerste boek was Lisa bestuurslid bij Viva Las Vega’s, de voorloper van ProVeg. Ook was ze twaalf jaar geleden gedurende een jaar voorzitter van de NVV. Haar herinnering aan die tijd is heel positief: “Het is zo fijn om mensen om je heen te hebben met dezelfde instelling. In die tijd heb ik ook meegeholpen om de VeganChallenge op te starten. Het mooie daarvan is dat de insteek luchtig is, je wordt uitgenodigd een maand lang plantaardige voeding uit te proberen.”
Lisa’s ervaring is dat mensen via zo’n luchtige benadering meer ontvankelijk zijn voor informatie over de dierlijke voedingsindustrie. “Zodra je eenmaal anders eet, kun je ook makkelijker inzien wat voor een ellende daarachter schuilgaat dan wanneer je zelf nog vlees eet. Die ellende raakt je dan ook. Want niemand heeft als waarde dat het oké is om dieren pijn te doen.”
4V’s van volwaardig vegan
Lisa zal haar presentatie tijdens de NLVegan Fair focussen op gezond plantaardig eten met het hele gezin. “Veel mensen denken dat het moeilijk is om volwaardig plantaardig te eten, zeker met een gezin. Dat hoeft helemaal niet zo te zijn. In mijn verhaal zal gezondheid centraal staan en vertel ik hoe je dankzij vegan eten lekker in je vel kunt zitten, niets tekortkomt en hoe je een plantaardig voedingspatroon kunt volhouden zonder struggle. Ik vertel daarbij ook over mijn vier V’s van volwaardig vegan.” Wat die inhouden, bewaart ze bij wijze van cliffhanger voor de NLVegan Fair.
Compassie als kernwaarde
Zelf voedt Lisa haar twee kinderen ook veganistisch op. Haar dochter Kyra is bijna 5, haar zoontje Jaimie wordt 2 in oktober. “Ik wil hen de juiste normen en waarden meegeven door bij ons thuis plantaardig te eten. Compassie is voor mij een van de belangrijkste waarden: alle levende wezens met respect behandelen. Maar ik zal de kinderen pas later uitleggen waarom we bepaalde dingen niet eten. Daar vind ik ze nu nog te jong voor.”
“Zelf werd ik vegetarisch toen ik 10 was, toen zag ik per ongeluk op televisie hoe een koe in het slachthuis werd gedood. Mijn dochter begrijpt nu nog niet wat de dood is. Wel vraagt ze bij alles of het vegan is. Toch zijn we buiten de deur niet streng, we leven nu eenmaal in een niet-vegan wereld. En dus moeten ze zelf bij verjaardagen bepalen wat ze eten. Het helpt wel enorm dat de kinderopvang een vegetarisch beleid heeft.”
Gezondheidsraad adviseert: eet vaker plantaardig
Als diëtiste en leefstijlcoach vindt Lisa het ook een positieve ontwikkeling dat de Gezondheidsraad de regering adviseert om in te zetten op beleid dat het voor de hele bevolking gemakkelijker maakt om meer plantaardig te eten. Dat is niet alleen gezonder, maar verlaagt ook de milieu-impact van de voedselconsumptie, aldus de Raad. Zulk overheidsbeleid is belangrijk volgens Lisa omdat mensen een heel sterk onderbuikgevoel hebben dat vlees en zuivel essentieel zijn als bouwstenen en voor de vetten die erin zitten.
“Vroeger was dat misschien wel zo. Maar nu zijn onze kinderen eerder overvoed dan ondervoed. Tekorten, zoals in de jaren 80 als gevolg van het macrobiotisch dieet, hoeven niet meer voor te komen. We hebben de kennis om onze voedingswaarden uit plantaardige bronnen te halen, ook via aanvullingen als algenolie voor omega 3-vetzuren en via plantaardige zuivel die is verrijkt met B12, vitamine D en calcium. Dat hebben we wel nodig, bijvoorbeeld om botontkalking te voorkomen.”
Slaap, beweging en ontspanning
Lisa werkt in haar praktijk met een eigen checklist die is gebaseerd op wetenschappelijke inzichten. Ze adviseert Mijn Eetmeter van het Voedingscentrum om te berekenen of je elke dag volwaardig eet. Daarbij gaat zij uiteraard uit van puur plantaardige voeding. Omdat meerdere factoren kunnen leiden tot gezondheidsklachten en gewichtsproblemen kijkt ze als diëtist en leefstijlcoach niet enkel naar voeding, maar neemt ze iemands hele leefstijl mee in haar gesprekken en adviezen.
“Voor mijzelf zijn naast plantaardige voeding ook slaap, beweging en ontspanning topprioriteiten. Terwijl ik vroeger veel last heb gehad van het prikkelbare darm syndroom (PDS), ben ik nu volledig klachtenvrij. Mijn inspiratiebronnen waren destijds Alicia Silverstone en Dr. Michael Greger van Nutrition Facts. Deze laatste heeft mijn interesse in wetenschap aangewakkerd.” Ook Alicia, van the kind life, is een inspiratiebron voor Lisa.
Studie Gezondheidspsychologie
De keuze om naast diëtist ook leefstijlcoach te worden heeft Lisa gemaakt omdat voeding vaak gestuurd wordt door hoe mensen zich voelen. Al voor haar afstudeerscriptie deed ze onderzoek naar eetgedrag en hoe je dat positief kunt omdraaien. “Als je lekker in je vel zit, dan is alles makkelijker. Maar als we moe zijn, hebben we geen zin om te koken. Of als we ons niet goed voelen, zoeken we snoep. Vroeger dachten we dat gezond eten een kwestie van motivatie was, maar die motivatie fluctueert door de dag heen. Zoveel zaken zijn van invloed op iemands leven, zoals wat je doet op de automatische piloot, het gedrag van anderen, reclames die je ziet, etc. Ik vind het fascinerend hoe dat werkt.”
Vanwege die fascinatie met het gedrag van mensen volgt Lisa momenteel een pre-master Gezondheidspsychologie aan de Open Universiteit. Daarna wil ze ook de masteropleiding doen. “Ik wil meer kennis over gedrag vergaren. Waarom lopen mensen de winkel in en kopen ze wat niet gezond is? Ik focus mijn begeleiding nu al veel op gedragsverandering, maar het is heel ingewikkeld om dat te bereiken. Daarom wil ik meer leren over wat de mechanismes zijn achter iemands gedrag. En met die kennis wil ik andere mensen helpen in de flow van een gezond leven te komen.”
Grow That Flow
Wie Lisa googelt, komt ook terecht bij haar YouTube-kanaal Grow That Flow. Daar geeft ze informatie over bijvoorbeeld combinaties van voedingsmiddelen om tekorten te voorkomen. “Ik werk daarbij niet samen met producenten uit de levensmiddelenindustrie. Als ik een product laat zien is dat omdat ik oprecht vind dat het een goede keuze is. Hoewel ik zelf vegan geworden ben door wat ik heb gezien van de omgang met dieren in de voedingsindustrie, ga ik in mijn video’s niet in op dierenwelzijn. Dat doe ik niet, omdat mijn kracht ligt op het gebied van voeding en ik vind dat ik moet bijdragen waar mijn kracht ligt. Zo wil ik ook nog masterclasses ontwikkelen over voeding voor kinderen en over afvallen.”
Geen bangmakerij
Lisa hoopt er met haar werk aan bij te dragen dat plantaardig eten meer gangbaar wordt, met name bij de jeugd. “Er komen nu soms al ouders met kinderen bij me waarvan juist het kind veganistisch wil eten en ouders zich zorgen maken over tekorten. Maar in de meeste gevallen heb ik te maken met ouders die met hun gezin zijn overgestapt op vegan voeding. Als hun kinderen in de puberteit komen, gaan ze zich daar soms tegen verzetten. In die fase is het heel natuurlijk dat kinderen hun eigen keuzes gaan maken. Het is hun leven, het is gezond om daar als ouder wat losser in te staan, ook op het gebied van voeding. Anders krijg je een aversie bij je kinderen en gaan ze stiekem dierlijke producten eten. Eten moet relaxt kunnen zijn, niet heel rigide en geen bangmakerij. Ook af en toe een vegan kapsalon eten is mentaal gezond.”
Fotografie
Marijke Hoebee
