Geschreven door: Ap Reinders

Als je veganist wordt, gaat er een wereld van informatie en emoties voor je open. Je hebt een beslissing gemaakt om een positieve bijdrage te leveren aan de wereld en het leven van de dieren. Je voelt je goed en strijdbaar. Toch gaat het leven als nieuwe veganist niet meteen over rozen. De positieve gevoelens kunnen al gauw plaats maken voor negatieve en een veganistische utopie lijkt verder weg dan ooit.

De kans is groot dat je worstelt met een probleem dat vele veganisten hebben: Zij voelen zich wonend in een ‘Dystopie’, het tegenovergestelde van een Utopie. Veganisten zien het geweld, de gruwelijkheid, de onmenselijkheid van de manier waarop de maatschappij met dieren omgaat en dat heeft zich in hun ziel gegrift. Voeg hieraan toe de maatschappijbrede verbloeming en ontkenning, en je krijgt al gauw een persoon die geschokt is, ontredderd, en zich niet op haar gemak voelt in de maatschappij.

Deze ‘ontheemdheid’ noemt Clare Mann in haar gelijknamige boek: vystopia: Jij als veganist krijgt het gevoel dat je ineens beland bent in een totalitaire staat waarin geweld en onderdrukking jouw fundamentele principes van compassie en rechtvaardigheid tarten. Vegans ervaren deze vystopia op verschillende manieren: ze kunnen bijvoorbeeld getraumatiseerd raken en in een psychische staat waarin hulp een absolute noodzaak is, het vertrouwen in de maatschappij en de politiek verliezen, vrienden verliezen en hun relaties onder druk voelen komen te staan, in een burn-out terecht komen, of depressieve klachten krijgen.

Tips van Carla Mann

De oplossing ligt voor Mann in efficiënt activisme. Hierbij is volgens haar van belang:

  • Zorg goed voor jezelf en zoek indien nodig hulp van professionele vegan hulpverleners.
    Zij noemt bijv. meditatie of het ontwikkelen van een positieve mindset.
  • Vind een vorm van activisme die past bij jouw talenten.
  • Pas werkende marketingprincipes toe op het verspreiden van de veganistische boodschap.
    Efficiënt communiceren en samenwerking zijn hierin sleutelbegrippen.

Tips van Melanie Joy

Naast efficiënt activisme is er nog een andere manier om om te gaan met vystopia. Je zou dat een sociaalpsychologische weg kunnen noemen. Melanie Joy beschrijft in haar boek “Beyond Beliefs” de dilemma’s die veganisten ervaren wanneer zij in contact komen met de non-vegan medemens of met de maatschappij in zijn algemeenheid. Zij focust echter niet op activisme maar op persoonlijke groei en bewustwording.

Sleutelpunten in de methode van Melany Joy zijn:

  • Bewustwording van:
    • De psychologische veranderingen die plaatsvinden wanneer iemand vegan wordt;
    • Hoe relaties in elkaar zitten en hoe ze gezond te houden;
    • Hoe sociale systemen je relaties beïnvloeden.
  • Effectief communiceren:
    • Leren om conflicten te hanteren;
    • Leren om directe boodschappen te geven.

Beide benaderingen kunnen naast elkaar gebruikt worden. Het verschil zit hem vooral in de mate waarin veganisme wordt gezien als een innerlijk proces, dan wel als iets dat naar de buitenwereld toe moet worden uitgedragen.

De NVV is begin 2020 begonnen met Vegan2Vegan, workshops die de benadering van Melanie Joy volgen en focussen op het innerlijk proces.

Meer lezen?