Wat is veganisme eigenlijk? Waarom worden mensen veganist? Alles wat je wil weten over veganisme vind je hier.

Wat is veganisme

Volgens de definitie:

Veganisme is een levenswijze waarbij – voor zover praktisch haalbaar – wordt afgezien van alle vormen van exploitatie van, en wreedheid naar, dieren voor eten, kleding of andere doeleinden.

Veganisme is eenvoudig gezegd een levenswijze waarbij gestreefd wordt om geen dieren te (laten) gebruiken. Het gaat daarbij niet alleen om de manier waarop dieren gebruikt worden, maar vooral dát dieren gebruikt worden, terwijl mensen prima kunnen leven zonder dieren te gebruiken.

Veganisme is een streven en beperkt zich tot wat mogelijk is. Dit kan per persoon verschillen afhankelijk van de persoonlijke situatie. Een veganist zal zich in iedere situatie proberen af te vragen op welke manier die diergebruik kan vermijden, op de korte en lange termijn.

Meer dan plantaardig eten

Veganisten trekken dit consequent door in hun gehele leven. Niet alleen houden ze hiermee rekening in hun voeding. Veganisten kopen ook geen nieuwe kleding die gemaakt is van dieren zoals bont, leer, wol, dons, vilt, veren en zijde. Bij verzorgingsproducten letten vegans erop dat deze geen dierlijke ingrediënten bevatten of getest zijn op dieren. Ze wijzen ook het gebruik van dieren voor vermaak af. Veganisten bezoeken dus geen dierentuin en berijden geen dieren. Dieren worden niet gehouden, tenzij dit in het belang van het dier is, zoals de (tijdelijke) opvang van hulpbehoevende of asieldieren.

Voordelen

Dieren

Veganisme zorgt ervoor dat dieren niet langer gefokt, opgesloten, uitgebuit en vroegtijdig gedood hoeven te worden. Eén veganist maakt jaarlijks al een wezenlijk verschil voor tientallen dieren. Veganisme is een duidelijk statement tegen een systeem waarin dieren gezien en behandeld worden als gebruiksvoorwerp of productiemiddel.

Natuur & milieu

De veehouderij is verantwoordelijk voor de grootste uitstoot (zeker 18% van het totaal) van broeikasgassen zoals methaan en CO2. Daarmee is de veehouderij een belangrijke oorzaak van de opwarming van de aarde. De Verenigde Naties stellen daarnaast dat de vleesproductie de tweede grootste oorzaak is van milieuproblemen zoals bodemverontreiniging, water- en luchtvervuiling, verzuring en aantasting van de biodiversiteit (onder andere door het kappen van regenwouden). Met een plantaardig eetpatroon kies je bewust voor een duurzaam alternatief en een schonere, leefbare planeet.

Gezondheid

Een uitgebalanceerd, plantaardig voedingspatroon biedt alle voedingsstoffen om gezond en energiek te blijven. Door (meer) plantaardig te eten, verklein je de kans op hart- en vaatziekten, kanker en diverse andere ziekten. Plantaardige voeding bevat bovendien geen cholesterol en minder verzadigde vetten. Ook onder topsporters worden plantaardige diëten steeds populairder.

Medemens

Wereldwijd lijden 815 miljoen mensen honger. De dierindustrie gebruikt meer dan 70% van alle landbouwgrond. Er is gemiddeld 7 kilo veevoer nodig om 1 kg vlees te ‘produceren’. Het is dan ook efficiënter om landbouwgrond direct in te zetten voor voedselproductie ten behoeve van menselijke consumptie. Zo kan een bijdrage geleverd worden aan de vermindering van het wereldvoedselprobleem.

Aantal veganisten

De NVV schatte in 2014 dat 1% van de wereldbevolking veganist was, en dat er in Nederland zo’n 45.000 veganisten waren. Daarna groeide het aantal veganisten alleen maar nog sterker. Het ledenaantal van de NVV groeide in 2013 met 30% in vergelijking met het jaar ervoor. In de eerste helft van 2014 groeide het ledenaantal van de NVV met 60% ten opzichte van 2013.1 In 2016 publiceerde het Sociaal Cultureel Planbureau een rapport waarin het aan aantal veganisten door de NVV wordt geschat op 50.000 en door Hans Dagevos (consumptiesocioloog aan de Wageningen Universiteit) op 70.000.2,3

In 2020 staat de teller volgens deze (conservatieve) berekening in Nederland inmiddels op ongeveer 150.000 veganisten (juli 2020). In onze FAQ vind je meer informatie over het aantal veganisten in Nederland.

Gebaseerd op dierenrechten

Veganisme is een handelswijze die gevolg geeft aan dierenrechten. Dierenrechten is ontwikkeld in de filosofie en sociologie als een ethiek die aangeeft dat dieren het recht hebben om behandeld te worden met respect voor de waarde van de individu, onafhankelijk van het nut voor anderen (de inherente waarde). Dit houdt onder andere in dat dieren het recht hebben om te beschikken over hun eigen bestaan.

Veganisme als mensenrecht

Het college van de rechten van de mens oordeelt dat veganisme een levensovertuiging is volgens gelijkebehandelingswetgeving en dat discriminatie op deze grond verboden is.4

Bronnen

Eerste versie geschreven door MSc E. Dingemans.

  1. Wytske van Tilburg, Vegans Take Over. De Verslaggever, 2 december 2014
  2. Dr. JC Hans Dagevos, Wageningen Universiteit
  3. Kiezen bij de kassa, Sociaal Cultureel Planbureau, 4 februari 2016. Bekeken op 5 februari 2016
  4. Veganisme is een levensovertuiging, Oordeelnummer 2016-57, 20 juni 2016