Karmijnzuur of cochenille-extract is een rode kleurstof. Deze kleurstof zit in het pigment dat karmijn of cochenille wordt genoemd, wat gewonnen wordt uit de Cochenilleluis (Dactylopius coccus). Dit insect leeft op verschillende schijfcactussen.1 De kleurstof is niet veganistisch.

Binnen de Europese Unie is het gebruik van Karmijn als kleurstof in voedingsmiddelen, onder vermelding van het E-nummer E120, toegestaan. E120(i) (Karmijn) is een poeder van gemalen luizen wat ongeveer 20% aan karmijnzuur bevat. In zuivere vorm heeft karmijnzuur (of cochenille-extract) het nummer E120(ii). De stof wordt voornamelijk gebruikt voor het kleuren van roze koeken, roze muisjes, rode vruchtensap, producten met ‘rood’ fruit en roodgekleurde snoepgoed zoals winegums.[2] Ook wordt het gebruikt bij het kleuren van maraschinokersen.

Karmijn mag ook gebruikt worden als rode kleurstof in andere producten zoals verf en cosmetica. In cosmetica heeft karmijn de naam CI 75470 en het wordt regelmatig gebruikt voor lippenstift of lipgloss vanwege de intense rode kleur. Het wordt soms ook gebruikt bij de bestrijding van mieren.3

Karmijnzuur heeft voordelige eigenschappen voor de producent. Het is goed in water oplosbaar. Daarnaast is het van alle natuurlijke kleurstoffen en vele synthetische kleurstoffen het meest stabiel onder invloed van licht, lucht of hitte. Verder is de stof niet carcinogeen of toxisch, en zijn mensen niet allergisch voor zuiver karmijnzuur.

Karmijnzuur
Nooit veganistisch
E-nummerE120
INCI naamCI 75470
CAS nummer1390-65-4
EINECS nummer215-724-4

Is karmijnzuur veganistisch?

Karmijn wordt gewonnen uit het lichaam en de eieren van de Cochenilleluis. Deze bladluis komt van nature voor in Zuid- en Midden-Amerika. Het insect maakt de stof om zichzelf te verdedigen tegen aanvallers. Voor de winning van het pigment worden cochenilleluizen gekweekt. Ze worden vervolgens gedood met heet water, sterkt licht, stoom of hitte. Om 1 kilo van het pigment karmijn te maken zijn ongeveer 155.000 bladluizen nodig.3 Een uitzending van de Keuringsdienst van Waarde bracht in beeld hoe in Lanzarote de luizen in grote getale op cactussen worden gekweekt. De vrouwelijke luizen en hun babyluizen werden daar in een zakje gehouden en verspreid over de cactussen, zodat de luizen nadat ze uit het zakje komen direct vastgrijpen in de cactus en een kolonie starten. Daarna worden de luizen geoogst, gedood en verwerkt.

Bronnen

Eerste versie geschreven door MSc E. Dingemans.

  1. E120. Food-info.net. Bekeken op 14 december 2015
  2. Producten met het ingrediënt E120. Bekeken op 14 december 2015
  3. Cochenille, karmijn, karmijnzuur (E120), Food-info.net. Bekeken op 14 december 2015